1. Sự hình thành: Xã Phúc Sơn được hình thành trên cơ sở nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của các xã: Thượng Lâm, Phúc Lâm, Tuy Lai, Mỹ Xuyên (huyện Mỹ Đức); phần lớn diện tích và dân số của xã Đồng Tâm (huyện Mỹ Đức). Lý do lấy tên xã mới là Phúc Sơn: Phúc Sơn là tên gọi mới, mang ý nghĩa may mắn, hạnh phúc, cuộc sống an nhàn như núi vững chãi ; đồng thời, tên gọi Phúc Sơn dễ nhận diện, ngắn gọn, dễ đọc, dễ nhớ, bảo đảm tính hệ thống, khoa học và được đa số cử tri trên địa bàn đồng tình ủng hộ.
2. Vị trí địa lý: Xã Phúc Sơn giáp các xã: Trần Phú, Vân Đình, Ứng Thiên, Hồng Sơn, Hòa Phú của thành phố Hà Nội và tỉnh Phú Thọ
3. Diện tích, dân số: Xã Phúc Sơn có diện tích tự nhiên là 49.31 km2; quy mô dân số là 54.084 người.
TT | Xã hình thành trên cơ sở | Diện tích (km2) | Quy mô dân số (người) | Ghi chú |
1 | Xã Đồng Tâm (Huyện Mỹ Đức) | 7,67 | 9.722 | Điều chỉnh từ xã Đồng Tâm (8,42 km2; 9.722 người) |
2 | Xã Thượng Lâm (Huyện Mỹ Đức) | 6,54 | 7.090 | |
3 | Xã Phúc Lâm (Huyện Mỹ Đức) | 4,90 | 10.127 | |
4 | Xã Tuy Lai (Huyện Mỹ Đức) | 20,48 | 14.042 | |
5 | Xã Mỹ Xuyên (Huyện Mỹ Đức) | 9,72 | 13.103 | |
| Tổng | 49,31 | 54.084 | |
| | | | |
| | | | | |
II. Đặc điểm kinh tế, xã hội
Xã Phúc Sơn cách trung tâm Hà Nội khoảng 40km về phía Tây Nam. Xã kết nối với trung tâm Hà Nội và các tỉnh lân cận chủ yếu qua tỉnh lộ 429, quốc lộ 21A và 21B. Xã có ý nghĩa quan trọng về quốc phòng - an ninh và có tiềm năng phát triển nông - lâm nghiệp. Xã có địa hình bán sơn địa, đóng vai trò vùng đệm sinh thái, phù hợp phát triển du lịch sinh thái, cây dược liệu, nông nghiệp sạch và nuôi trồng thủy sản.
1. Đặc điểm kinh tế
Kinh tế Phúc Sơn vẫn dựa vào sản xuất nông nghiệp truyền thống như trồng lúa, rau màu, chăn nuôi gia súc, gia cầm và nuôi trồng thủy sản nhỏ. Xã đang cố gắng phát triển nông nghiệp theo hướng hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao và liên kết chuỗi giá trị. Phát triển nông nghiệp sạch, mô hình V-A-C và các loại cây ăn quả do địa hình tương đối bằng phẳng và đa dạng về thổ nhưỡng.
Phúc Sơn có nhiều đất đồi và rừng, thích hợp phát triển kinh tế lâm nghiệp, trồng cây lâu năm, cây dược liệu và chăn nuôi đại gia súc.
Trên địa bàn xã không có những hoạt động sản xuất công nghiệp quy mô lớn, chủ yếu mang tính thủ công, quy mô sản xuất nhỏ lẻ, năng suất lao động thấp. Toàn xã có nhiều cơ sở sản xuất tiểu thủ công nghiệp thu hút nhiều lao động; các mặt hàng chủ yếu là dệt, may công nghiệp, chế biến lương thực, thực phẩm, sản xuất vật liệu xây dựng. Xã Phúc Sơn còn nổi bật với nghề dâu tằm tơ truyền thống nổi tiếng.
2. Đặc điểm văn hóa - xã hội
Xã Phúc Sơn có nhiều di tích lịch sử, đình chùa cổ, lễ hội dân gian như lễ hội làng, rước sắc phong, tế lễ Thành hoàng làng,… thể hiện đời sống tinh thần phong phú của người dân địa phương. Nhiều gia đình vẫn duy trì nghề thủ công truyền thống hoặc các hoạt động văn nghệ, thể thao quần chúng vào dịp lễ, Tết. Cùng với sự phát triển kinh tế, đời sống văn hóa tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao.
Phúc Sơn có một số di tích văn hóa - lịch sử nổi bật, được xếp hạng di tích cấp Quốc gia: đình Thượng Lâm được công nhận di tích cấp Quốc gia năm 1991; đình Thượng Thôn được công nhận di tích cấp Quốc gia năm 1993.
Một số di tích cấp Thành phố tiêu biểu như:
Đình làng Hoành thờ nhị vị Đại Vương Cao Sơn - Quý Minh. Là nơi sinh hoạt văn hóa truyền thống của cộng đồng dân cư làng Hoành - trung tâm của xã. Đình có giá trị lịch sử và kiến trúc, gắn với lễ hội làng hằng năm.
Chùa Linh Tiên (còn gọi là chùa Tuy Lai) là di tích có kiến trúc cổ kính, nằm trong không gian yên tĩnh, từng là nơi sinh hoạt tín ngưỡng quan trọng của người dân vùng Tuy Lai. Cụm di tích đình - chùa Tuy Lai gắn liền với lịch sử lập làng, tín ngưỡng nông nghiệp và đời sống tâm linh của cư dân vùng đồng bằng trù phú.
Đình làng Mỹ Duyên là nơi tổ chức lễ hội truyền thống hàng năm, tôn vinh các bậc tiền nhân có công khai khẩn và bảo vệ làng.
Về giáo dục, xã có đầy đủ hệ thống trường học từ bậc mầm non đến tiểu học, THCS và THPT, đáp ứng nhu cầu học tập cơ bản của học sinh trên địa bàn. Nhiều trường được đầu tư xây dựng mới hoặc nâng cấp cơ sở vật chất theo hướng chuẩn hóa. Một số trường học phổ thông tiêu biểu: Trường Mầm non Tuy Lai A, Trường Mầm non Thượng Lâm, Trường Mầm non Phúc Lâm, Trường Mầm non Tuy Lai B; Trường Tiểu học Đồng Tâm, Trường Tiểu học Thượng Lâm, Trường Tiểu học Phúc Lâm; Trường THCS Đồng Tâm, Trường THCS Tuy Lai, Trường THCS Thượng Lâm, Trường THCS Phúc Lâm,...
Về y tế, xã có hệ thống trạm y tế được đầu tư trang thiết bị đồng bộ, công tác y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân tuyến cơ sở cơ bản đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho nhân dân; thực hiện đầy đủ, đồng bộ các chương trình y tế.